Miniatur Wunderland

In Hamburg staat de grootste modelspoorbaan ter wereld: Miniatur Wunderland. In de historische Speicherstadt hebben de tweelingbroers Gerrit en Frederik Braun een miniwereld gebouwd om van te watertanden. En denk nou niet dat we het hier alleen even hebben over een uit de hand gelopen treinbaan. Nee, dit gaat net even een heel groot tikkie verder.

Ideetje

Miniatur Wunderland was een idee van Frederik. Samen met zijn broer Gerrit runde hij jaren een succesvolle discotheek. Op een tripje liep hij tegen een winkeltje aan vol met modeltreintjes en belde meteen zijn broer. Waarom bouwen we niet de grootste modelspoorbaan ter wereld? Een geweldig maar uiteraard ook krankzinnig idee. Want zou een modelspoorbaan ook genoeg bezoekers trekken om levensvatbaar te zijn als bedrijf? Zouden ze een bank kunnen vinden die het benodigde krediet zou geven om de enorme investering te kunnen maken? Ga maar eens een bank binnenlopen met de vraag of ze willen investeren in treintjes. Maar de broers Braun besloten om er voor te gaan en togen van bank naar bank met hun treintjesdroom, vele malen vonden ze uiteraard gesloten deuren. Of ze knettergek waren geworden. Een modelspoorbaan die geld oplevert? Doe even normaal. Totdat ze eindelijk een bank vonden die wilde participeren. De ongelooflijke gok en het avontuur kon beginnen. In de Hamburgse historische Speicherstadt werd een giga grote ruimte in een pand gehuurd en het bouwen kon beginnen.

Onmiddelijk succes

‘Een week na de opening stond er al een wachtrij buiten.’ Frederik kon zijn ogen niet geloven. ‘We hadden gehoopt dat we in een jaar break-even konden draaien, maar de eerste maand werd er al serieus geld verdient.’ Nu is MiWuLa 25 jaar verder, praten we over een gigantische miniatuurwereld van meer dan 2300 m2 waar superlatieven tekort schieten. Want waar anderen ophouden beginnen de broertjes Braun pas. De mannen hadden als snel door dat alleen maar ‘groot’ niet genoeg zou zijn om er een lucratieve zaak van te maken. Nee, dit moest er voor zorgen dat bij de bezoekers de ogen uit de kassen zouden vallen. En dat is ze gelukt. Auto’s die stilstaan? Nee die rijden natuurlijk!

Kijk nou, een luchthaven die niet van echt te onderscheiden is

10 Jaar geleden kwam ik de wondere wereld van Gerrit en Frederik voor het eerst tegen op YouTube: Gerrit’s Tagebuch. In deze videoserie laat Gerrit Braun zien waar ze mee bezig zijn en welke techniek er bij komt kijken om het allemaal te laten functioneren. Hij was bezig met Knuffingen Airport, een megaproject waar hij 6 jaar aan zou bouwen en een kostenplaatje van 6 Miljoen Euro had. En de lat lag hoog. Zeer hoog. Het project moest een echte luchthaven worden met opstijgende, landende en taxiende vliegtuigen, met rijdende auto’s, met een heuse uitrukkende brandweer en dat allemaal volautomatisch en volgens een echt vluchtschema. Bouw dat maar eens op een schaal van 1 op 87.

In ‘Gerrit’s Tagebuch’ (staat nog steeds online en heeft nog steeds maandelijkse updates) kon je de gigantische klus van a tot z volgen. Mijn mond viel open van verbazing. Alle vliegtuigen zelf maken was al een megaklus. En de aandacht voor detail is maniakaal te noemen. Om maar wat te zeggen: de zwaailichten op de brandweerautootjes knipperen net zo als die in het echt, de loopbruggen voor de passagiers bewegen echt en sluiten precies aan op de deuren van elk type vliegtuig en er zijn piepkleine displays waarop de mini passagiers de vluchten kunnen zien.

Het is echt een luchthaven maar dan in het klein. Wauw!

Je komt ogen tekort

Miniatur Wunderland is opgedeeld in een aantal secties. Naast Knuffingen Airport is er het stadje Knuffingen (met een onvoorstelbaar mooie kermis) zelf en een aantal themagiebieden: Oostenrijk, Zwitserland ( 2 verdiepingen hoog!), de USA (met Las Vegas), Hamburg (met stadion en Ephilharmonie), Scandinavie (met een haven waar schepen zelfstandig varen), Italie (met Almafi Kust en een uitbarstende Vesuvius), Venetie, Monaco en als laatste uitbreiding Rio de Janeiro (bereikbaar in een ander gebouw per loopbrug, zojuist geopend). En overal weer die onvoorstelbare aandacht voor de details. In elk hoekje, in elk kamertje, op elk stukje, overal gebeurt wel wat:

Er is ongelooflijk veel beweging wat veelal getriggerd kan worden door de bezoekers zelf met knopbediening. Je drukt op een knop en er gebeurt ergens iets. Overal zijn kleine scenes en zijn er ‘easter eggs’ verstopt waardoor je blijft kijken. Je komt letterlijk ogen tekort. Dit gaat veel verder dan een uit de hand gelopen modelspoorbaan. Dit is een echte miniatuurwereld waar het om het kwartier wisselt van dag naar nacht.

Formule 1

En Gerrit Braun zou Gerrit Braun niet zijn als hij weer een schier onmogelijk project zou verzinnen: de Formule 1 in Monaco. En dan uiteraard echt met racende bolides die elkaar inhalen en er een echte race van maken met elke keer een andere uitkomst. Die bolides zijn zo klein dat er uiteraard geen motortje in past. Hoe krijg je dat dan voor elkaar? Gerrit had een visie hoe hij dat voor elkaar kon boksen: met magnetische platen onder het wegdek die elke bolide zelfstandig laten bewegen . Een krankzinnig idee waar hij nu al 6 mee bezig is om het te ontwikkelen.

Inmiddels is hij zover dat de eerste bolides daadwerkelijk over de eerste stukken platen scheuren. Maar een heel circuit met een heuse race? Dan zijn we nog wel een jaartje verder. Maar hij heeft inmiddels ook een camerasysteem rondom het circuit, zodat de race gezien kan worden op piepkleine schermpjes. En ook het geluid beweegt met de bolides mee, door zorgvuldig verstopte speakertjes in de gebouwen. Zie je het voor je: een echte race in het piepklein met pitstops en verder alles wat er bij komt kijken. Dat moet je toch een keer met eigen ogen zien.

Rio de Janeiro

Om meer ruimte te hebben werd in een ander gebouw nog een paar verdiepingen gehuurd. Maar dat gebouw lag wel aan de andere kant van een kanaal. Dus werd er even een brug gebouwd. Uiteraard is de brug ook voorzien van prachtige landschapjes en er rijdt zelfs een hoge snelheidstrein met een rotvaart overheen.

In het nieuwe pand is inmiddels het nieuwst huzarenstuk geopend: Rio de Janeiro. Daarvoor hebben de broers Braun de samenwerking gezocht met een modelbouwfamilie uit de stad zelf. Ze wilden namelijk echt de sfeer van de stad grijpen en voorkomen dat het er uit zou komen te zien als Rio gebouwd door Duitsers. Een hele gok, maar het heeft zich uitbetaald. Heel Rio de Janeiro is gebouwd in … Rio de Janeiro door de familie Martinez. Het hele spul is vervolgens verscheept naar Hamburg.

Ook hier zijn de details weer onvoorstelbaar. Zelfs de auto’s zijn modellen die fabrikanten alleen in Zuid-Amerika verkopen. De Copacabana, de Favela’s en uiteraard de Sambadrome met een vet carnaval zijn om van te watertanden…

Met eigen ogen

Dat dachten Jop en ik ook. En zo togen wij een aantal jaren geleden naar Hamburg voor een dagtripje Miniatur Wunderland. Beste een eindje sturen natuurlijk, maar ontzettend de moeite waard. We keken onze ogen uit. Als loepzuivere autist ontdekte Jop talloze gekkigheidjes en details: ‘Papa er staan overal pinguins op de perrons en de auto’s hebben hun knipperlicht aan als ze afslaan’. Uiteraard kwam ik eigenlijk voor Knuffingen Airport en dat was alles wat ik er van verwachtte. Zelfs de landende Space Shuttle werd keurig opgewacht door de brandweer, de Milennium Falcon van Han Solo maakte een doorstart en toen het nacht werd was de luchthaven een feest voor de ogen. Wat een onvoorstelbare prestatie hebben ze hier geleverd.

Duizelingwekkende getallen:

Tot nu toe zijn er in Miniatur Wunderland 990.000 bouwuren gaan zitten door 350 medewerkers. De totale bouwkosten bedragen tot nu toe 37.2 miljoen euro. Nog een paar getallen die doen verbijsteren:

• Totale oppervlakte miniatuurwerelden: 1.545 m2 and counting
• Aantal treinen:  1.120 met bijna 10.450 wagons
• Lengte spoorbanen: bijna 16.138 meter
• Auto’s (rijdend en stilstaand): 10.250
• Menselijke figuurtjes: 289.000
• Bomen: 137.000
• Led lichten: bijna 400.000
• Schepen: 70
• Vliegtuigen: 52
• Computers: 53
• Aantal bezoekers per jaar: 1.300.000
• Aantal bezoekers tot op heden: meer dan 17.000.000

Meer weten?

Verwonder je op het YouTube kanaal van Miniatur Wunderland >>

Hier is de website >>